- Hakkınızda neler bilmelerini istiyorsunuz: Yeteneklerinizi, tecrübelerinizi hatta başarısızlıklarınızı bile çok uzun olmamak kaydıyla karşınızdakine aktarabilmelisiniz. Anlatacaklarınız bu işle ilgili olduğunu düşündüğünüz herhangi bir şey bile olabilir; en iyi satış taktiklerinden, daha önceki takımınla kazanmış olduğun pazarlama ödülüne kadar...
- Firmayı araştırın: Karşınızdaki kişi az da olsa firması hakkında bir şeyler bilmenizi bekleyecektir. Eğer kurum daha öncesinde bir “Kurumsal Sorumluluk Raporu” ya da her hangi bir gazete ya da dergide röportaj yayınlamışsa, gitmeden önce bir okumanız sizin yararınıza olacaktır. Kendinizin firmanın vizyonuna ya da hedeflerine ulaşmasında nasıl etki edebileceğinize odaklanın.
- Maaş konusunda araştırma yapın: Emin olun, mülakat esnasında karşınızdaki firma yetkilisine maaş hakkında bir şeyler sormak istemeyeceksiniz. Bu da demek oluyor ki başvuracağınız pozisyon hakkında tüm detayları öncesinde öğrenmeniz gerekiyor. Evet maaşı bile!
Mülakat Esnasında
- Güçlü bir ilk izlenim bırakın: Çoğu işveren işe alma konusunda karşısındaki kişi hakkında 30-60 saniye arasında bir yargıya varır. Mülakat saati konusunda dakik olmalısınız, yüzünüzde bir gülümseme ve kendinizden emin bir el sıkma iyi bir açılış konusunda epey bir yardımcı olur.
- Cevaplarınızı odaklarınız doğrultusunda verin: Çok net bir sistem ile sorulara cevap vermeye başlayabilirsiniz. Örnek olarak her cevabınızda üç madde ile açıklama yapabilirsiniz. (Örnek: Bu işi istememin aslında üç sebebi vardı...)
- Güçlü Örnekler Verin: Vereceğiniz örnekler, yeteneklerinizin en etkili ve aktarılabilir şekli olmalıdır. “Ben çok iyi bir takım oyuncusuyum” demek yerine “Takımla ne zaman çalışmaya başlasam ilk olarak takım üyeleri ile etkili bir iletişim zemini oluşturmaya çalışırım, bu aşamadan sonra çalışma düzeni oluşturmak benim için çok daha kolay oluyor” demek emin olun güçlü bir fark yaratacaktır.
- Mimikleriniz ve Beden Dilinizle Söylediklerinizi Güçlendirin: Mülakat görüşmesini gerçekleştiren yetkili sadece ağzınızdan çıkan kelimelerle ilgilenmez. Aynı zamanda o kelimeleri nasıl söylediğinizle de ilgilenir. Hatta nasıl söylediğiniz çoğu zaman ne söylediğiniz kadar önemlidir.
Mülakattan Sonra
- Takipte Kalın: Mülakat bitiminde ertesi gün ya da aynı günün akşamında mülakatı gerçekleştiren kişiye size zaman ayırdığı için bir teşekkür notu yollayabilirsiniz.
- Mülakatı kendi içinizde değerlendirin: Mülakatı değerlendirebilmeniz için kendinize biraz zaman ayırın ve mülakat esnasındaki güçlü ya da güçsüz yanlarınızın neler olduğu konusunda ufak bir beyin fırtınası yapın. Eğer bir daha ki sefer başka bir mülakata girmek durumunda kalırsanız neleri tekrardan yapmanız ya da neleri tekrarlamamanız konusunda kendinize ufak notlar alın.
Özellikle telefonla yaptığınız mülakatlarda şunlara dikkat edin;
Kablolu bir telefon kullanın, Eğer mümkünse tabi... Eğer cep telefonu kullanmak durumundaysanız da telefonunuzun şarjının yeterli olduğu ve telefonda sorun yaşamadan ses alışverişi yapabileceğiniz bir noktada olduğunuzdan emin olun.
Arama bekletme özelliğini devre dışı bırakın, ya da aramaları görmezden gelin. Mülakat esnasında diğer hiçbir telefon görüşmesini kabul etmeyin. Eğer gerçekten önemli bir telefon görüşmesi bekliyorsanız, mülakat ile aynı saate denk gelmemesi için ayarlama yapmanız gerekebilir.
Not almaya hazır olun – Telefon ile mülakata girmenin en büyük avantajı büyük ihtimalle not alabiliyor oluşunuzdur. Bu avantajınızı en iyi şekilde kullandığınızdan emin olun. Motivasyon mektubunuzda bahsettiklerinizi ya da özgeçmişinize koyduklarınızı ufak notlarla kendinize hatırlatın.
Odaklanın, tatmin edici olun. Telefon görüşmesi sırasında cevaplarınızın tatmin edici olması diğer mülakatlara nazaran daha önemli ve zordur. Kişi sizin sadece söylediklerinizi ve onları nasıl söylediğinizi duyabilir. Bu konuda birkaç kez pratik yapmanız yararınıza olacaktır. Eğer telefon görüşmesi sırasında bir soruyu net algılayamadıysanız soru tekrarlaması konusunda karşınızdaki yetkiliye talepte bulunmaktan çekinmeyin. “Pardon, sorunuzu tekrarlayabilir misiniz acaba?” demek bir soruyu yanlış ve komik olacak şekilde cevaplamaktan oldukça iyi olacaktır.
Profesyonel bir şekilde giyinin ve gülümseyin. Kulağa ne kadar saçma gelse de telefon görüşmelerinde bile profesyonel bir tavır ancak iyi bir giyim ve gülümseme ile tam olarak gerçekleşir. Telefon üzerinden profesyonellik ne kadar zor da olsa bunları yapmak bize epey bir yardımcı olacaktır. Ayrıca bir masaya oturup tıpkı bir görüşmedeymiş gibi davranmanız beyninizi gerçekten yüz yüze bir mülakatta olduğunuza inandıracaktır. İnanmazsanız deneyin!
Mülakat Hazırlık Listesi Araştırma ve hazırlık
- Firmayı ve çalışma alanını araştırın.
- Ailenize, arkadaşlarınıza, çalışmak istediğiniz departman ile alakalı danışın.
- İnsanlarla e-posta ya da telefonla iletişim kurun.
- Danışmak istediğiniz kişilerle bir öğle yemeği ya da kahve molası ayarla
- Kendinizden bahsetmeye hazır olun. (ilgi alanlarınız, geçmişiniz, yetenekleriniz, zayıflıklarınız...)
- Net sorular hazırlayın. (Kimse gereksiz ve anlaşılmayan sorularla oyalanmak istemez)
- Yanınızda mutlaka profesyonel görünecek bir tablet, not defteri ya da bir ajanda götürün. (Kalem almayı unutmayın)
Mülakat
- Yüz yüze görüşmelerde profesyonelce giyindiğinizden emin olun.
- Eğer mülakat şirketin içinde olacaksa, iletişim kurduğunuz kişiye şirketi gezdirip gezdiremeyeceğini sorabilirsiniz.
- Profesyonel bir şekilde konuştuğunuzdan emin olun.
- Size zaman ayırdıkları için iletişim kurduğun kişiye teşekkür edin.
- Önceden hazırlamış olduğunuz soruları ilgili kişiye sorun.
- Not almayı unutmayın.
- Zaman yönetimine dikkat edin.
- İletişim kurduğunuz kişinin kartvizitini ileride daha rahat iletişim kurmak için isteyin, sizin varsa ona verin.
- Mülakat Sonrası
- 24 Saat içinde size zaman ayırdıkları için mülakat yapan kişiye bir e-posta ya da teşekkür kartı yollayın.
- İletişim kurduğunuz kişiyle iletişiminizi koparmayın, (sürecinizle alakalı olarak takipte kalmalısın)
- Mülakatın Sonucunu Hemen Sormayın! Mülakat iyi de geçse kötü de geçse, işi alıp almadığınızı mülakat bitiminde sormamalısınız. Mülakat sonrası değerlendirmeler için mutlaka zamana ihtiyaçları olacaktır.
Bilgilendirici mülakat bir yönetim ve muhtemel konuşma yazısı geliştir.
Bilgilendirici mülakata girmeden önce mutlaka neler söyleyeceğinizi ve size neler sorulabileceğini önünüzde yazılı olarak görmek ve biraz olsun pratik yapmak, mülakat esnasında gerginliğinizi ve endişenizi azaltmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca bu hazırlık almak istediğiniz sonuca sizi biraz daha yakınlaştırmaya yardımcı olur.
Bilgilendirici Mülakat Ayarlamak
- Kendinizden ve neden bu mülakatı ayarlamak istediğinizden bahsedin.
- Kendinizden ve ortak ilgi alanlarınızdan bahseden bir konuşma başlatın.
- Kısa bir toplantı yapmak için karşı tarafa uygun olup olmadığını sorun.
Tipik Mülakat Soruları Kişisel
- Bana biraz kendinden bahset.
- Hayatında seni etkileyen bir kişi ya da olay var mı?
- En güçlü yanların ve en zayıf yanların nedir?
- Büyük bir çaba sarf etmen için seni ne motive eder?
- Geçmişinde gurur duyduğun tecrübelerin ya da başarıların var mı?
Okul Geçmişi
- Okulda kazandığın tecrübeleri bu iş için nasıl bir faydası olabilir?
- Okumak istediğin okulu ve bölümü nasıl seçtin?
- Okul dışı katıldığın aktiviteler var mı? Varsa onlardan edindiğin tecrübeler neler?
- Üniversite hayatında seni en zorlayan şey neydi?
- En sevdiğin ders ve en sevmediğin ders neydi? Neden?
- Üniversite hayatına baştan başlasan neyi farklı yapardın?
İş Geçmişi
- İlk iş tecrüben neydi ve bu işe bir faydası olacağını düşünüyor musun?
- Son yöneticini nasıl tanımlarsın?
- Geçmişteki iş tecrübendeki en büyük başarın neydi?
- Önceki işinde en çok yapmaktan zevk aldığın şey neydi? Neden?
Kişi Hakkında Bilgilenme
- Neden bu pozisyonla ilgileniyorsun?
- Neden bu firmayı tercih ettin?
- Bu endüstride seni çalışmaya teşvik eden şey ne?
- Firmamız hakkında neler biliyorsun?
- Başka kimlerle mülakat yapıyorsun/yapacaksın?
Hedefler ve Konular
- Uzun ve kısa vadedeki hedeflerin neler?
- İdeal çalışma şeklini tanımlar mısın?
- Hayatında ve iş yaşamında ulaşmak istediğin başarılar neler?
- Kariyerinde ilgilendiklerin neler?
- Kariyerinde en önemli ödül nedir? Neden?
- Firmamız, (ürünlerimizi misyonumuz, vizyonumuz...) hakkında bizlere neler söyleyebilirsin?
- Bu pozisyon senin için ne ifade ediyor?
- En güçlü yanın ne? Zayıf yanın ne?
- İdeal işini tanımlar mısın?
- Eğer takım arkadaşlarından biri işini tam yapmıyorsa nasıl tepki gösterirsin?
- Karar verme aşamanı nasıl oluşturuyorsun?
- Firmamıza nasıl bir katkıda bulunabilirsin?
- Nasıl bir patron ile çalışmak istersin?
- Firma olarak büyük mü yoksa küçük ölçekli bir yerde mi çalışmak isterdin? Neden?
- Belirsiz bir iş tanımı olan yerde çalışmak seni nasıl hissettirir?
- Diğer adaylardan seni ayıran özellik ne? Neden seni işe almalıyız?
- Hangi başarılarınla gurur duyuyorsun? Neden?
- Üniversite hayatındaki en büyük başarını tarif eder misin?
- Rol modelin kim?
- Stresli durumlarda tepkin nasıl olur? Bir örnek verebilir misin?
- Bir önceki işverenin seni nasıl tanımlar?
- Bana söylemek istediğin herhangi bir şey var mı?